Αρθρο που δημοσιεύτηκε στο 41ο Τεύχος του περιοδικού “Εθνική Φρουρά & Ιστορία” (Ιανουάριος-Ιούνιος 2018, σσ.77-87).

Των Ιωάννου-Σωτήριου Ιωάννου & Ζήνωνα Τζιάρρα

Εισαγωγή

Από το 2015-2016 και έπειτα, ο συριακός πόλεμος έχει μπει σε μια νέα περίοδο που χαρακτηρίζεται τόσο από φάσεις οξείας κλιμάκωσης όσο και από ένα γεωπολιτικό «ξεκαθάρισμα λογαριασμών» αναφορικά με τις διάφορες ζώνες σύγκρουσης και επιρροής. Αυτές οι τάσεις ενισχύθηκαν από τις αρχές του 2018 με τις τουρκικές επιχειρήσεις στον θύλακα Αφρίν στη βορειο-δυτική Συρία, τις εκτεταμένες επιχειρήσεις του συριακού καθεστώτος κατά των αντικαθεστωτικών δυνάμεων και του ISIS, την κρίση με αφορμή την φερόμενη χημική επίθεση, αλλά και στο σταδιακό «άνοιγμα» του μετώπου μεταξύ Ισραήλ και Ιράν-Χεζμπολάχ-Συρία-Χαμάς.

Σε αυτό το κείμενο επιχειρούμε την ανάλυση των σημαντικότερων πτυχών του συριακού πολέμου έτσι όπως διαμορφώνονται, και την αντίκτυπό τους στην έκβαση του Συριακού γενικότερα. Μέσα σε αυτό το πλαίσιο εξετάζουμε τον κομβικό ρόλο της επαρχίας Ίντλιμπ που βρίσκεται υπό τον έλεγχο αντικαθεστωτικών ομάδων και τις σχετικές εξελίξεις στο σαλαφιστικό τζιχαντιστικό κίνημα, την πολιτική της Τουρκίας, το Κουρδικό, τον ρόλο των μεγάλων δυνάμεων (ΗΠΑ και Ρωσίας), και το κρίσιμο ζήτημα της υπερχείλισης του συριακού πολέμου στα υψίπεδα Γκολάν με την άμεση πλέον εμπλοκή του Ισραήλ και του Ιράν. Το κείμενο καταλήγει με κάποιες επισημάνσεις για τις επιπτώσεις που αυτές οι εξελίξεις μπορεί να έχουν στην Κύπρο. Continue reading →

Πολύ χοντρό και ιστορικής σημασίας είναι το παιχνίδι που παίζεται γύρω από την τουρκική κρίση η οποία έχει ήδη επηρεάσει με διάφορους τρόπους ολόκληρο το διεθνές σύστημα. Φαίνεται πως, τελικά, το μέλλον της τουρκικής οικονομίας θα εξαρτηθεί από τη γεωπολιτική ενώ το αποτέλεσμα της κρίσης, που δεν αναμένεται να προκύψει σύντομα ή εντελώς «ειρηνικά», θα έχει μεγάλη σημασία για την περιφερειακή και διεθνή ισορροπία δυνάμεων.

Continue reading →

Δημοσιεύτηκε στο ΒΗΜΑ της Κυριακής, στις 24/06/2018

Ορθώς έχουν χαρακτηριστεί «ιστορικές», οι επερχόμενες τουρκικές εκλογές της 24^ης Ιουνίου. Για πρώτη φορά οι προεδρικές και οι βουλευτικές εκλογές θα διεξαχθούν ταυτόχρονα και τα πολιτικά κόμματα θα μπορούν να κατέλθουν σχηματίζοντας εκλογικές συμμαχίες. Πιο σημαντικό είναι το γεγονός ότι με αυτές τις εκλογές η Τουρκία θα προχωρήσει στην αναθεώρηση του συντάγματός της με βάση τις προτάσεις που εγκρίθηκαν στο δημοψήφισμα της 16^ης Απριλίου 2017. Πλέον και επίσημα – διότι de facto τα πράγματα έχουν αλλάξει προ καιρού – το πολιτειακό σύστημα της Τουρκίας θα μετατραπεί από κοινοβουλευτικό σε προεδρικό, με πολλές εξουσίες και αρμοδιότητες να συγκεντρώνονται στον πρόεδρο. Εάν ο νυν πρόεδρος, Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, επανεκλεγεί, θα μιλάμε για την επισφράγιση αυτού που εμφανώς διαμορφώνεται τα τελευταία χρόνια – ενός προσωποπαγούς, αυταρχικού-«ερντογανικού» καθεστώτος. Continue reading →

Πιο κάτω παραθέτω συγκεντωτικά με χρονολογική σειρά κάποιες σκέψεις που μοιράστηκα μέσω Facebook. Αναλόγως εξελίξεων η πιο κάτω συλλογή ενδέχεται να εμπλουτίζεται.

25 Απριλίου 2018 – Για τον Γκιούλ:

Αναμένεται το αποτέλεσμα της συνάντησης του πρώην Υπουργού Εξωτερικών, Πρωθυπουργού και Προέδρου της Τουρκίας, Αμπντουλάχ Γκιούλ, με τον ηγέτη του Κόμματος της Ευδαιμονίας Τεμέλ Καραμολάογλου σχετικά με τις επερχόμενες προεδρικές εκλογές στις 24 Ιουνίου.

Όσες φορές ερωτήθηκα (ιδιαίτερα κατά την περίοδο των τουρκικών εκλογών το 2015, και αργότερα την διάσπαση του Κόμματος Εθνικιστικής Δράσης) αν ο Γκιούλ θα επέστρεφε με τη δημιουργία ενός νέου κόμματος, εκτίμησα ότι δεν θα συνέβαινε. Μέχρι τώρα επιβεβαιώθηκα. Πριν από μερικές μέρες σε συνέντευξη εκτίμησα ξανά ότι είναι δύσκολο να κατέλθει στις προεδρικές εκλογές ο Γκιούλ απέναντι στον Ερντογάν.

Οι λόγοι είναι πολλοί. Κατ’ αρχάς, χωρίς να μπαίνω σε πολλές λεπτομέρειες, η εμπλοκή του Γκιούλ στην πολιτική προέκυψε σε μεγάλο βαθμό ως αποτέλεσμα πιέσεων που δεχόταν από τον στενό κύκλο των φίλων και των συγγενών του, αλλά και από την αστική ελίτ της βιομηχανικής πόλης στην κεντρική Ανατολία (και γεννέτηράς του) Kayseri. Το Kayseri είναι μια από τις λεγόμενες Τίγρεις της Ανατολίας και ένας από τους βασικούς πυλώνες του Ισλαμικού Κεφαλαίου που υποστήριξε και – σε μεγάλο βαθμό ακόμα – υποστηρίζει το Κόμμα Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης. Continue reading →