Εδώ και μερικές μέρες έχουν ξεσπάσει μαζικές διαδηλώσεις στην Ισλαμική Δημοκρατία του Ιράν. Πρόκεται για τη μεγαλύτερη κοινωνική κινητοποίηση στη χώρα μετά τις διαδηλώσεις του 2009 οι οποίες όμως ήταν πολύ μαζικότερες. [Ενίοτε το Ιράν αντιμετωπίζει μικρότερης κλίμακας διαδηλώσεις, π.χ. από τους Κούρδους, τις οποίες και καταστέλλει].

Διάφοροι αναλυτές και δημοσιογράφοι, ιδιαίτερα στον ελληνόφωνο χώρο, έσπευσαν να συνδέσουν τις διαδηλώσεις αυτές με την εξωτερική πολιτική του Ντόλαντ Τράμπ στη Μέση Ανατολή λέγοντας άλλοτε ευθαρσώς και άλλοτε εμμέσως ότι πρόκειται για εξέλιξη αμερικανικού σχεδιασμού. Δυστυχώς τέτοιες εύκολες και ρηχές διαπιστώσεις είναι προϊόν διάφορων συνδρόμων που κουβαλάμε στον Μεσανατολικό και ευρύτερο Μεσογειακό/Βαλκανικό χώρο: χωρίς να γνωρίζουμε τα δεδομένα, ενώνουμε τελείες κάνοντας τεράστια άλματα λογικής και γνώσης βασιζόμενοι σε συγκυριακά και συμπτωματικά γεγονότα, ενώ τείνουμε να δίνουμε μονοσήμαντες εξηγήσεις για περίπλοκα φαινόμενα. Με άλλα λόγια, πάσχουμε από συνωμοσιολογία και κακό ρεντουξιονισμό (reductionism).

Continue reading →

Του Γιάννη Ιωάννου και Ζήνωνα Τζιάρρα

Ο ΓΙΑΝΝΗΣ ΙΩΑΝΝΟΥ είναι δημοσιογράφος στην κυπριακή εφημερίδα «Πολίτης» και αναλυτής στη Διπλωματική Ακαδημία του Πανεπιστημίου Λευκωσίας.
Ο ΖΗΝΩΝΑΣ ΤΖΙΑΡΡΑΣ είναι μεταδιδακτορικός ερευνητής στο Τμήμα Κοινωνικών και Πολιτικών Επιστημών του Πανεπιστημίου Κύπρου.

Η αιφνίδια παραίτηση του Λιβανέζου πρωθυπουργού Σαάντ Χαρίρι στις 4 Νοεμβρίου και η πορεία του από τον Λίβανο στην Σαουδική Αραβία και πίσω, με ενδιάμεσες στάσεις το Παρίσι, το Κάιρο και την Λευκωσία, ήρθε να μας υπενθυμίσει το ιδιαίτερα ρευστό σκηνικό που επικρατεί στο ευρύτερο υποσύστημα της Μέσης Ανατολής και Νοτιοανατολικής Μεσογείου –μέρος του οποίου αποτελεί και η Κύπρος. Σε μια εποχή που η απειλή του Ισλαμικού Κράτους (ή ISIS) δεν έχει εξαλειφθεί ακόμη, που το συριακό μέτωπο παραμένει ανοικτό και που το Κουρδικό –σε Συρία και Ιράκ- επανέρχεται δυναμικά, μια ενδεχόμενη αποσταθεροποίηση του Λιβάνου δεν φέρνει μόνο την ανάμνηση της σύγχρονης ταραγμένης ιστορίας της χώρας (εμφύλιος 1975-1990, εισβολή Ισραήλ 1982, πόλεμος Ισραήλ-Χεζμπολάχ 2006) αλλά υπενθυμίζει και την διαρκή αντιπαράθεση –με όρους ισχύος– μεταξύ του σουνιτικού και σιιτικού τόξου στην Μέση Ανατολή, με τις περιφερειακές υπερδυνάμεις της Σαουδικής Αραβίας και του Ιράν να ανταγωνίζονται διαρκώς σε μια σκακιέρα που ξεκινά από το εμφύλιο χάος της Συρίας και τις χώρες του Κόλπου και επεκτείνεται μέχρι τον κόλπο του Άντεν και την Υεμένη.

Ο Σαάντ αλ-Χαρίρι μιλά με τον πρόεδρο του Λιβάνου Μισέλ Αούν (αριστερά), στην στρατιωτική παρέλαση για την 74η επέτειο της Ανεξαρτησίας του Λιβάνου, στην Βηρυτό, στις 22 Νοεμβρίου 2017. REUTERS/Mohamed Azakir Continue reading →

Των Γιάννη Ιωάννου και Ζήνωνα Τζιάρρα* (Το άρθρο δημοσιεύτηκε αρχικά στο Liberal.gr)

Στις 7 Οκτωβρίου 2017, ο Τούρκος Πρόεδρος, Recep Tayyip Erdogan, ανακοίνωσε την έναρξη της πολυαναμενόμενης επιχείρησης στο Ίντλιμπ της Συρίας. Η εξέλιξη αυτή έρχεται να βάλει σε εφαρμογή τη συμφωνία που έλαβε χώρα μεταξύ της Ρωσίας, της Τουρκίας και του Ιράν τον περασμένο μήνα, κατά τον έκτο γύρο διαπραγματεύσεων στην Αστάνα του Καζακστάν, αναφορικά με τον συριακό πόλεμο.

Η συμφωνία προνοούσε τη δημιουργία ζωνών αποκλιμάκωσης για έξι μήνες (με ενδεχόμενη παράταση) εντός της Συρίας σε περιοχές όπως το Χαλέπι, η Χόμς, η Λαττάκεια και το Ίντλιμπ. Σύμφωνα με την κοινή ανακοίνωση των τριών κρατών, οι ζώνες αποκλιμάκωσης επιδιώκουν την παύση των εχθροπραξιών μεταξύ καθεστωτικών και αντικαθεστωτικών ομάδων ενώ θα δημιουργηθούν κυρίως σε περιοχές που είναι υπό τον έλεγχο των δεύτερων.

Continue reading →

Continue reading →

Ακολουθεί συνέντευξη που έδωσε ο Ζήνωνας Τζιάρρας στον δημοσιογράφο Χαράλαμπο Χαραλάμπους για την εφημερίδα “Αλήθεια” της 31ης Ιουλίου 2017.

Πώς επηρεάζει την οργάνωση η απώλεια του προπυργίου της στο Ιράκ, της Μοσούλης, στις αρχές Ιουλίου;

Η απώλεια της Μοσούλης είναι στρατηγικής σημασίας σε ό,τι αφορά την εδαφική συρρίκνωση και τη συμβατική-στρατιωτική ήττα του ΙΚ. Με την ανακατάληψη της Μοσούλης, το ΙΚ έχει δεχτεί πλήγμα τόσο σε σχέση με τις επιχειρήσεις που του απέφεραν οικονομικούς πόρους (π.χ. πώληση πετρελαίου, νερό του Τίγρη ποταμού, φόροι επί της γεωργικής και κτηνοτροφικής παραγωγής) όσο και σε τακτικό στρατιωτικό επίπεδο. Επιπλέον, η Μοσούλη έχει συμβολική σημασία για το ΙΚ καθότι από εκεί έγινε η ανακήρυξη του «Χαλιφάτου» από τον ηγέτη του, τον Ιούνιο του 2014, ενώ η επικράτηση του ΙΚ στη Μοσούλη ερμηνεύεται από τους τζιχαντιστές και ως μια νίκη του Ισλάμ επί των υπόλοιπων θρησκειών και εθνοτήτων της πολιτισμικά πλουραλιστικής Μοσούλης. Continue reading →