Θα Κτίσω Πάνω στην Πέτρα

Στο τραγούδι “Περικοπές ενός Απόκρυφου Ευαγγελίου”, που είναι εμπνευσμένο από το ομώνυμο ποίημα του Αργεντίνου Χόρχε Λουίς Μπόρχες και αποτελείται ουσιαστικά από στίχους της Βίβλου το νόημα των οποίων έχει αντιστραφεί, λέει ο Θηβαίος:

Τίποτα δε χτίζεται πάνω στην πέτρα

Όλα πάνω στην άμμο χτίζονται

Μα εγώ θα χτίζω πάνω στην άμμο

Σαν να ήταν η άμμος πέτρα

Καμιά φορά δε δίνουμε πραγματικά προσοχή σε αυτά που ακούμε και που τραγουδάμε. Το λέω ως ένα θύμα αυτής της πραγματικότητας που στο παρελθόν τραγουδούσε επαγγελματικά και δημοσίως ό,τι να’ ναι απλά διότι κατά κόσμο ήταν μέρος μιας «ανώτερης-εναλλακτικής» κουλτούρας – της «έντεχνης».

Το εν λόγω τραγούδι, και πολλά άλλα είναι η επιτομή της αφροσύνης και της επιπολαιότητας. Πολύ μακριά από κάτι «έντεχνο», κάτι διδακτικό, κάτι «βαθύ» [και αυτό είναι το Mea Culpa μου]. Οι τελευταίες παραληρηματικές δηλώσεις του Χρήστου Θηβαίου υποδεικνύουν και αποδεικνύουν πολλά πράγματα. Μπορούμε να μιλήσουμε για τη μουσική, για την κουλτούρα, για τον οπορτουνισμό, για τον ελιτισμό, τις ξεπουλημένες ιδεολογίες και τα πλανημένα πολιτικά κινήματα.

Εμένα όμως αυτή τη στιγμή με ενδιαφέρει κάτι άλλο που ίσως δεν θα φανεί σημαντικό σε άλλους, κάτι που ξεπερνά τον Θηβαίο και που τον καθιστά απλά ένα υποκείμενο μιας ευρύτερης πραγματικότητας. Μιας κοινωνικής πραγματικότητας που μας θέλει να «χτίζουμε πάνω στην άμμο, σαν να ήταν η άμμος πέτρα». Μας θέλει να χτίζουμε τους εαυτούς μας, τις αξίες μας, την κουλτούρα μας, τις ιδεολογίες μας, τα πιστεύω μας και τις ελπίδες μας πάνω σε άλλους ανθρώπους. Μας θέλει να ανυψώνουμε κάποια άτομα σε θέσεις όπου καταλήγουμε να τους συμπεριφερόμαστε ως ανώτερα, λες και τα ίδια τα άτομα ή οι ιδέες τους αξίζουν περισσότερο από μας. Και όταν ανακαλύψουμε ότι είναι απλώς άνθρωποι, οδηγούμενοι από ανθρώπινες αδυναμίες, εγωισμό και από το τι φτιάξαμε γι’ αυτούς, πέφτουμε απ’ τα σύννεφα.

Το ίδιο ισχύει για τον κάθε Θηβαίο – είτε «πουλημένο», είτε (ιδεολογικά) «συνεπή». Ισχύει βέβαια και για τον κάθε πολιτικό, τον κάθε λογοτέχνη, τον κάθε ποιητή, τον κάθε δημόσιο διανοούμενο, τον κάθε κοινωνικό, οικονομικό και πολιτικό θεωρητικό πάνω στον οποίο έχουμε βασίσει τις κοσμοαντιλήψεις μας. Χτίζουμε πάνω στην άμμο. Μυθοποιούμε, θεοποιούμε και προτυποποιούμε όμοιούς μας. Μέσα από τα (όποια) δικά τους καλούπια που αυτοί θέτουν, δημιουργούμε κουλτούρες τις οποίες παράγουμε και αναπαράγουμε χωρίς να αντιλαμβανόμαστε ούτε το πώς, ούτε το γιατί. Ακόμα και αν νομίζουμε ότι γνωρίζουμε το γιατί τότε έρχεται το πλήρωμα του χρόνου που, μαζί με τα άτομα που εμείς ανυψώσαμε, αποδομεί και καταρρίπτει το όραμα.

Δεν είμαστε ελεύθεροι. Πάνω απ’ όλα ελεύθεροι στο μυαλό. Αλλά δεν το ξέρουμε. Οι μόνες ευκαιρίες που μας δίνονται για να το καταλάβουμε είναι όταν αυτά που χτίζουμε στην άμμο καταρρέουν και αποσυντίθενται. Ο κάθε άνθρωπος έχει δική του αξία και ουσία, δεν πρέπει να ορίζεται από τον ένα, τους λίγους ή τους πολλούς.

Ίσως να μην κατάφερα να μεταδώσω ξεκάθαρα αυτό που ήθελα, είναι όμως θέμα επαναπροσδιορισμού του εαυτού μας και του πλαισίου μέσα στο οποίο επιλέγουμε να κινηθούμε και να ζήσουμε. Δεν γίνεται να μας ορίζει, ούτε η συμφωνία, ούτε η διαφωνία με τον όποιο Θηβαίο. Δεν κτίζω στην άμμο, και δεν έχω ψευδαισθήσεις ότι η άμμος είναι πέτρα. Κτίζω πάνω στην πέτρα, εκεί που τα θεμέλια είναι σταθερά. Η δική μου η πέτρα ξέρω ποια είναι.

Leave a comment