Η "Πραγματικότητα" της Επικοινωνιακής Πολιτικής

Είναι γεγονός ότι επικοινωνιακή πολιτική είναι μια από τις πιο σημαντικές παραμέτρους τόσο της εσωτερικής πολιτικής των κρατών όσο και της διεθνούς πολιτικής. Εξ άλλου οι διπλωματικές σχέσεις των κρατών στηρίζονται εν πολλοίς σε αυτή. Παρόλα αυτά όμως η πολιτική της επικοινωνίας βασίζεται στην παραπλάνηση, με άλλα λόγια στην υποκρισία. Ένα πέπλο προσχημάτων και δηλώσεων καμουφλαρισμένων με πολιτικό και ηθικό καθωσπρεπισμό διέπει τις απανταχού πολιτικές σχέσεις, ενώ σε αυτή την κούρσα επιστρατεύονται και τα Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης/Επικοινωνίας, τα οποία δικαίως ονομάζονται η τέταρτη εξουσία. Υπό αυτό το πρίσμα, η επικοινωνιακή στρατηγική και πολιτική, αποτελούν την βιτρίνα που καλύπτει την – πολλές φορές άσχημη – πραγματικότητα που δεν ξέρουμε, και πιθανότατα δεν θα μάθουμε ποτέ.

Το παραπάνω γεγονός απέδειξε και η όλη φασαρία που έγινε σχετικά με τα «wikileaks», ενώ πολλοί ακαδημαϊκοί, πολιτικοί κτλ. έσπευσαν να υποδείξουν πώς η αποκάλυψη παρασκηνιακών συνομιλιών, δηλώσεων ή γεγονότων αποτελούν κίνδυνο για τις διπλωματικές σχέσεις και διεθνείς ισορροπίες. Αυτό είναι ένα πράγματι βασανιστικό δίλημμα αφού το πρόβλημα είναι τόσο μεγάλο και είναι τόσα πολλά αυτά που η επικοινωνιακή πολιτική καλύπτει, που σκέφτεται κανείς αν πρέπει να ξεσκεπάσει την αλήθεια ή όχι, δεδομένου ότι αυτό μπορεί να έχει τραγικές προεκτάσεις.

Πραγματικά προβλήματα υπάρχουν και πρέπει να αντιμετωπιστούν με πραγματικές λύσεις και όχι με επικοινωνιακά παιχνίδια. Όπως όμως αποδείχθηκε και με τα πρόσφατα γεγονότα χουλιγκανισμού στην Λευκωσία, πολλοί είναι αυτοί που προσπαθούν επικοινωνιακά να εκμεταλλευτούν οποιαδήποτε συμβάντα προς ίδιον όφελος. Παρομοίως βλέπουμε, για παράδειγμα, πως οι ΗΠΑ μέσα από την ομιλία του Μπαράκ Ομπάμα επέλεξαν να σταθούν υπέρμαχοι των δημοκρατικών μεταρρυθμίσεων στα αραβικά κράτη παραβλέποντας τόσο την ευθύνη τους για την σημερινή κατάσταση όσο και την διαχρονικά αντιδημοκρατική στάση του σύμμαχού τους, Ισραήλ. Είναι επίσης ξεκάθαρο πως τέτοιες ενέργειες παράλληλα με παρεμβάσεις σκληρής ισχύος όπως ο πόλεμος του Ιράκ (2003), είναι μέρος μιας ευρύτερης εξωτερικής πολιτικής. Δεν είναι προϊόντα αλτρουιστικής βοήθειας ή συμπαράστασης, αλλά στόχο έχουν την επίτευξη ή διατήρηση εθνικών στρατηγικών (γεωπολιτικών/γεωοικονομικών) συμφερόντων στην περιοχή. Αξίζει επίσης να σημειωθεί ότι οι όποιες δηλώσεις τέτοιου τύπου παραμένουν χωρίς ουσιαστικό περιεχόμενο όταν διαγγέλματα για την οικουμενικότητα της δημοκρατίας από τον ΟΗΕ, ή άλλους οργανισμούς και χώρες, στιγματίζονται και εν πολλοίς αναιρούνται από επιλεκτικές ειρηνευτικές επιχειρήσεις και επιχειρήσεις κρατικής ανάπτυξης που λαμβάνουν χώρα σε κράτη πού ναι μεν τις χρειάζονται αλλά έχουν επιλεγεί λόγω της συμφεροντολογικής αξίας που έχουν για τους διεθνείς δρώντες.

Σαν επιπλέον παράδειγμα μπορούμε να αναφέρουμε και την Τουρκία η οποία αντέδρασε στις εξεγέρσεις του αραβικού κόσμου, με βάση την ίδια λογική. Ανάλογα με τα εθνικά της συμφέροντα και τους γεωπολιτικούς της στόχους στην περιφέρεια έπραξε και πράττει κατά περίπτωση. Αρχικά συγκρατημένη, μετά διαφωνώντας με τις δυτικές προσεγγίσεις, αργότερα τασσόμενη με την διεθνή κοινότητα συνέβαλε στις επιχειρήσεις και τώρα ζητάει ρόλο διαμεσολαβητή στη Συρία.

Εν κατακλείδι, η επικοινωνιακή πραγματικότητα που έχει δημιουργηθεί χαρακτηρίζεται από φαινομενική ευγένεια και συνεργασία μεταξύ πολιτικών δυνάμεων και χωρών ενώ τυχόν εκφρασμένες απειλές είναι είτε τεχνάσματα για διπλωματικό εξαναγκασμό ή μόνο ένα δείγμα της πραγματικής απειλής. Το παιχνίδι παίζεται στην επικοινωνία. Σημασία δεν έχει το πόσο άσχημη μπορεί να είναι η πραγματικότητα, αλλά το πόσο καλή μπορείς να την παρουσιάσεις. Σημασία δεν έχει το ψέμα αλλά το πόσο αληθινό μπορείς να το κάνεις να φαίνεται.

Advertisement

Leave a Reply

Fill in your details below or click an icon to log in:

WordPress.com Logo

You are commenting using your WordPress.com account. Log Out /  Change )

Facebook photo

You are commenting using your Facebook account. Log Out /  Change )

Connecting to %s